Hickman Kateter / Centralni Venski

Hikmanov kateter (Centralni Venski kateter) predstavlja stalni vaskularni pristup kod pacijenata kod koji je neophodno sprovoditi procese hemodijalize.

Bubrežna insuficijencija nastaje kao posledica postepenog, progresivnog i ireverzibilnog smanjenja funkcije bubrega, tj. glomerulske filtracije sve do konačnog stadijuma uremije. Karakteriše se povećanjem labaratorijskih parametara uree, kreatinina, kalijuma, mokraćne kiseline i ostalih produkata metabolizma proteina, kao i u promenama u volumenu i sastavu telesnih tečnosti, elektrolita i hormonskom disbalansu.

Najčešći uzrok bubrežne slabosti je dijabetes melitus i hiperenzija, a značajno mesto u etiološkom smislu zauzimaju u glomerulonefritis i policistična bolest bubrega.

Simptomi i znaci bubrežne slabosti se javljaju kada klirens kreatinima padne ispod 30 ml u minuti kada se pacijentima javlja smanjena sposobnost za rad, anemija, i brojni metabolički poremećaji. Gastrointenstinalni simptomi muka, gađenje, povraćanje, prolivi nastaju kada klirens kreatinina padne ispod 15ml u minuti, a neurološki simptomi i kardiovaskualarna oštećenja kada klirens padne ispod 10 ml u minuti.

U terminalnoj bubrežnoj insuficijenciji (gradus V, poslednji stadijum bubrežne slabosti) pacijenti su kandidati dijalizu.

Adekvatan vaskularni hemodijalizni pristup je od životne važnosti za ovu grupu pacijenata. U našoj ustanovi profesor doktor Ivan Marjanović ima višedecenijsko iskustvo u kreiranju istih.

Pacijenti kod koji je došlo do naglog pogoršanja hronične bubrežne insuficijencije ili razvoja akutne bubrežne insuficijencije, kao i pacijenti kod kojih je došlo okluzije arteriovenske fistule, nemogućnosti kreiranja arteriovenske fistule ili nemogućnosti obezbeđivanja adekvatnog vaskularnog pristupa na drugi način su kondidati sa plasiranje Hickman Katetera.

U našoj ustanovi se vrsili plasiranje prodijaliznog Hikmanovog katetera u uslovima lokalne infiltrativne anestezije ili pak analgosedacije shodnom opštem stanju pacijenta i pridruženim komorbiditeteima.

Plasiranje - Hickman Kateter

Plasiranje Hikmanovog katera se vrsi u magistralnim venama vrata, grudnog koša, ili nogu. (vena jugularis interna, vena subklavija, površna ili zajednička femoralna vena...).

U sklopu preoperativne pripreme nakon sprovedenog fizikalnog pregleda i sagledavanja osnovnih labaratorijskih parametara koje su pacijenti u obavezi pre operacije da urade, kao i sagledavanja svih relevantnih anamnestičkih podataka vezanih za osnovnu bolest, opšte stanje pacijenta i pridružene bolesti, nakon čega se vrši doplersonografski pregled u sklopu kojega se sagledava stanje ciljne vene, prisustvo trenutne ili ranije tromboze, njene anatomske pozicije, kao odnosa sa okolnim strukturama, i na osnovu svega ovoga se procenjuje najadekvatnije mesto plasiranja Hikmanovog katetera.

U cilju što bolje informisanosti naših pacijenata i potrebe da im pružimo najbolju i najadekvatniju pomoć i uslugu ćemo u sledećem tekstu opisati sam proces plasiranja Hikmanovog katetera, trudeći se da ih ovakav način što bolje pripremimo i ohrabrimo da nam se jave na pregled, kako bismo reagovali pravovremeno i adekvatno, znajući koliko je bolest kompleksna i koliko komplikacije iste, ukoliko se dese, mogu biti fatalne.

Proces operativnog zahvata ćemo objasniti na primeru plasiranja Hikmanovog katetera u sublavijalnu venu.

Po pripremi operativnog polja vrši se aplikovanje lokalnog anaestetika (a ukoliko opšte stanje pacijenta zahteva operacija se uzvodi u uslovima analgosedacije uz lokalnu anasteziju), nakon čega se napravi incizija duzine do 5mm u regiji ispod spoja spoljašnje i unutrašnje dve trećine klavikule. Prethodno se na posebnom stolu izvrši priprema prodijaliznog Hikmanovog katetera za plasiranje, tako šte se učini propiranje svih elemena istog. Nakon učinjene incizije, vrši se punkcija subklavijalne vene iglom koja se dobija u setu Hikmanovog katetera, gde se nakon sprovedenog uspešnog procesa punktiranja plasira žica vodič, preko koje se vrsi dilatacija punktiranog mesta vene posebnim dilatatorima koji se nalaze u setu. Nakon adekvatne dilatacije plasira se kateter preko posebnog vodiča. Nakon toga se isplanira pozicija katetera na grudnom kožu, te se učini potkožno tuneliranje od mesta punkcije do mesta projekcije katetera. Kroz tunel se sprovede kateter, nakon čega se izvrsi spajanje zavrsnih krakova katetera sa silikonskim delom. Nakon toga se izvrsi provera katetera, kake venskog tako i arterijskog kraka. Kada se verifikuje dobra prohodnost ketetera vrsi se njegovo fiksiranje za kožu. Potom je vrlo važno izvžiti konzerviranje katetera koje se može sprovesti specijalizovanim rastvorima za to (Tauralock, Citralock...) ili posebno pripremljenim rastvorom heparina. Pripremanje rastvora heparina se vrši tako što se u poseban špric uzme 1ml heparina (5000ij), u koji se potom doda još 5ml 0,9% NaCl rastvora. Tako pripremljen rastvor se aplikuje u oba kraka katetera u količini koja je označena na njima. Samo tako pozicioniran i konzveriran kateter je spreman za sprovođenje procesa hemodijalize. U zavisnosti od hitnosti potrebne dijalize pacijenti se mogu dijalizirati istog dana. Potrebno je obično na narednih 5 hemodijaliza pacijentima aplikovati po 1.0g vankomicina, što bude naznačeno na otpusnoj listi.

Ono što razlikuje našu hirušku ordinaciju od ostalih je dostupnost hirurga tokom 24h u neposrednom toku za sva pitanja i nedoumice pacijenata, kao i naravno nakon toga, ukoliko dođe do nekih nepredviđenih okolnosti kako bi se pravremeno i adekvatno reagovalo, a sve u cilju omogućavanja što bržeg povratka procesu hemodijalize, znajući koliko je to našim pacijentim od izuzetne važnosti.