Operacija aneurizme na trbušnoj aorti - arterija

Arterije su krvni sudovi koji šalju krv bogatu kiseonikom i hranljive materije u tkiva širom naših tela. Aorta je najveća arterija u telu i ona se proteže od srca, kroz unutrašnjost grudi i stomaka (abdomena). Deo koji prolazi kroz stomak naziva se trbušna aorta a njeni zidovi su toliko jaki da izdrže snagu krvnog pritiska iz srca. Međutim, neki zdravstveni problemi mogu oštetiti zidove aorte što može izazvati izbočinu nalik balonu u zidu aorte koja se naziva aneurizma. U nekim slučajevima, aneurizma može početi da se cepa ili čak puca, što može rezultirati i smrtnim ishodom.

Operacija aneurizme na trbušnoj aorti - Uzroci nastanka aneurizme trbušne aorte mogu biti različiti, ali najčešće su to ona stanja u kojima se u arterijama nakupljaju naslage masti koje dovode do slabljenja zidova trbušne aorte (ateroskleroza), visok krvni pritisak, genetika i stil života. Treba imati u vidu i to da, sa godinama, zidovi krvnih sudova postaju slabiji, a rizik od razvoja aneurizme postaje iz godine u godinu sve veći.

U početku aneurizma na trbušnoj aorti može biti potpuno asimptomatska. Mnoge osobe nemaju nikakve bolove ili druge simptome sve dok aneurizma ne postane vrlo velika ili dok ne dođe do pucanja. Ipak, mogu se javiti neki simptomi kao što su:

• Bol u stomaku ili donjem delu leđa;

• Pulsiranje u stomaku, koje možete da osetite rukama;

• Slabost ili vrtoglavica, ako dođe do rupture.

Dijagnoza aneurizme obično se postavlja ultrazvukom, CT skenerom ili magnetnom rezonancom (MRI), koji omogućavaju lekaru da vidi veličinu aneurizme i stanje aorte. Često se aneurizma otkrije slučajno, kada se pregledaju drugi organi, jer mnogi ljudi nemaju simptome.

Lečenje aneurizme trbušne aorte zavisi od njene veličine i stanja pacijenta. Postoje tri osnovne opcije koje se primenjuju u zavisnosti od same aneurizme i opšteg zdravstvenog stanja. Naime, ako je aneurizma trbušne aorte manja od 5 cm, neretko se preporučuje njeno praćenje tokom vremena. U takvim situacijama preporučljivo je promeniti životne navike (prestanak pušenja, povećana fizička aktivnost, i sl.).

Sa druge strane, ako imate povišen krvni pritisak ili visok nivo holesterola, lekar može propisati lekove da kontroliše ove faktore i tako istovremeno smanji pritisak na zidove aorte.

Međutim, ako je aneurizma veća od 5 cm ili se uoči tendencija njenog brzog rasta, preporučuje se operacija aneurizme trbušne aorte a sa ciljem sprečavanja njenog pucanja.

Pre nego što se započne sa samom operacijom, pacijent se podvrgava temeljnoj dijagnostičkoj proceni. Koriste se metode poput ultrazvuka, CT skenera ili magnetne rezonance (MRI) kako bi se precizno locirala aneurizma, procenila veličina i oblik aorte i utvrdilo opšte zdravstveno stanje pacijenta. Takođe, pacijent mora odraditi i određene laboratorijske analize, a lekari će pregledati njegovo kardiovaskularno zdravlje kako bi se uverili da je sigurno izvoditi operaciju.

U zavisnosti od vrste operacije aneurizme na trbušnoj aorti (otvorena ili endovaskularna), pacijent može biti pod opštom ili regionalnom anestezijom. U slučajevima otvorene hirurgije, koristi se opšta anestezija, dok se kod minimalno invazivnog, endovaskularnog pristupa ponekad koristi lokalna anestezija ili spinalna anestezija.

Kod otvorene operacije pravi se veliki rez u stomaku, kroz koji se pristupa trbušnoj aorti. Hirurg pažljivo izlaže zahvaćeni deo aorte i uklanja prošireni deo koji predstavlja aneurizmu. Potom se postavlja sintetička proteza, u obliku cevi koja ima zadatak da zameni prošireni deo aorte i stabilizuje krvotok. Proteza se povezuje sa zdravim delovima aorte, čime se omogućava normalan protok krvi kroz krvne sudove. Operacija može trajati nekoliko sati, zavisno od složenosti slučaja.

Kod endovaskularnog pristupa, koji se sve više primenjuje zbog manjeg invazivnog karaktera, pacijent ne mora biti podvrgnut velikim rezovima. Umesto toga, koristi se mali rez u preponama, kroz koji se uvodi kateter u femoralnu arteriju. Kateterom se dolazi do aorte, gde se putem katetera postavlja stent-proteza. Stent je metalna mrežasta cev koja služi kao podrška za oštećeni deo aorte, dok proteza, koja je umetnuta unutar stenta, omogućava neometani protok krvi. Ovaj metod je manje bolan i zahteva kraći period oporavka u poređenju sa otvorenom hirurgijom.

Nakon operacije, pacijent ostaje u bolnici nekoliko dana kako bi se oporavio od operacije, a istovremeno kako bi se pratili vitalni pokazatelji: krvni pritisak, puls i protok krvi. Kada su svi parametri dobri, to je siguran znak da je operacija aneurizme na trbušnoj aorti bila uspešna. U zavisnosti od vrste operacije, pacijent može biti poslat na kućno lečenje već nakon nekoliko dana.