Preponska kila (hernia inguinalis, ili još i bruh) je stanje koje se javlja kada deo unutrašnjih organ?, najčešće crevo, izlazi iz svog normalnog položaja kroz slabe tačke u prednjem delu trbušnog zida. Iako je preponska kila češća kod muškaraca, ona se može javiti i kod žena, mada veoma retko. Hernija može izazvati epizode bola ili nelagodnosti u predelu prepona, posebno kada ste fizički aktivni ili podižete teške predmete.
Kako nastaje preponska kila?
Preponski kanal je anatomsk? struktura koja se nalazi u donjem delu trbušnog zida, s obe strane stidne regije. U tom području postoji prirodna slabost u tkivima koja okružuju krvne sudove i druge strukture koje ulaze u genitalni region. Kod žena, kroz preponski kanal prolazi ligamento uteri (veza između materice i stidne kosti) i krvne žile koje okružuju matericu. Preponska kila se razvija kada dođe do slabljenja trbušnog zida, što omogućava unutrašnjim organima, poput creva, da izađu kroz preponski kanal.
Preponska regija može postati oslabljena ili oštećena usled različitih faktora, među kojima se ističu:
- Genetske predispozicije: Osobe sa slabijim vezivnim tkivom mogu biti podložnije razvoju kile.
- Trudnoća: Tokom trudnoće, materica i povećanje intraabdominalnog pritiska mogu doprineti slabljenju trbušnog zida.
- Povećan pritisak u trbuhu: Prekomerni napor, kao što je podizanje teških predmeta, hroničan kašalj ili opstipacija, može izazvati povećanje pritiska unutar trbuha, što može dovesti do razvoja kile.
- Starosne promene: Kako starimo, tkiva u preponskoj regiji postaju slabija i sklonija oštećenju.
Uzroci i simptomi preponske kile kod žena
Preponske kile se mogu pojaviti ako postoji slaba tačka u preponskom kanalu na prednjem trbušnom zidu. Ovaj kanal ide dijagonalno od kosti kuka do stidne kosti, povezujuc?i stomak sa predelom prepona. Sadrži nerve, krvne sudove i limfne sudove. Kod žena, takođe sadrži okrugli ligament koji podržava matericu. Iako su relativno retke kod žena, preponske kile se mogu javiti i rizik za ovakav zdravstveni problem raste sa godinama, te je kod žena starijih od 65 godina češća pojava ovog problema.
Simptomi preponske kile mogu uključivati bol ili osećaj težine u preponskoj regiji, naročito pri obavljanju fizičkih aktivnosti ili naprezanja. Neretko, kada dođe do pojave ovog zdravstvenog problema, može se pojaviti i kvržica koja je vidljiva ili opipljiva u tom području, a koja se povećava pri kašljanju, stezanju ili naprezanju. U težim slučajevima, može doći do zaglavljivanja creva u preponskom kanalu, što dovodi do ozbiljnih komplikacija, poput opstrukcije creva ili gangrene.
Da li se preponska kila vidi na ultrazvuku?
Ukoliko sumnjate da imate kilu, obavezno se javite lekaru. Pored kliničkog pregleda i palpacije, preporučuje se i obavljanje ultrazvučnog pregleda jer se preponska kila vidi na ultrazvuku sasvim jasno. Tokom pregleda, lekar će tražiti znakove kilažnog izbočenja koje se može pojaviti u preponskom kanalu. U zavisnosti od toga koliko je kila velika i da li je u trenutnom stanju reducibilna (može se vratiti u trbušnu šupljinu), ultrazvuk može pružiti informacije o njenoj veličini, lokaciji i eventualnim komplikacijama (kao što su zaglavljivanje ili oštećenje creva). Sam pregled je značajan za potvrdu dijagnoze preponske kile, procene opasnosti od komplikacija ali i planiranja hirurških intervencija.
Na osnovu rezultata ultrazvuka, može se odlučiti o vrsti operacije, potrebnoj anesteziji, kao i da li je potrebno izvršiti dodatne pretrage ili konsultacije sa specijalistima (npr. gastroenterologom, ako se sumnja na komplikacije u crevima).
Hirurško lec?enje preponske kile
Jedini trajni način lečenja preponske kile je hirurški zahvat. S tim u vezi, može biti realizovana kao otvorena operacija ili
laparoskopska tehnika. Hirurška intervencija ima za cilj vraćanje unutrašnjih organa u trbušnu šupljinu i zatvaranje oslabljenog područja trbušnog zida, čime se sprečava dalji izlazak organa i smanjuje rizik od komplikacija. Kod žena, preponske kile su relativno retke, ali hirurški zahvat je isti kao i kod muškaraca, uz nekoliko specifičnih razlika zbog anatomskih karakteristika ženskog tela.
Priprema za operaciju preponske kile podrazumeva nekoliko koraka kako bi se smanjili rizici od postoperativnih komplikacija. To znači da je neophodno izvršiti detaljan pregled i opšte zdravstveno stanje, laboratorijske analize, testove funkcije jetre i bubrega, EKG, kao i druge pretrage ako postoje dodatni zdravstveni problemi. Ultrazvučni pregled, ako nije prethodno urađen, obavezan je deo preoperativne procedure.
Imajući u vidu da se
operacija preponske kile kod žena izvodi pod opštom anestezijom, prporučljivo je odsustvo konzumacije hrane i pića minimalno 6 do 8 sati pre operacije.
U zavisnosti od veličine kile, kao i trenutnog stanja pacijenta, preponska kila može biti tretirana otvorenom hirurgijom i laparoskopijom.
Primena otvorene hirurgije podrazumeva tradicionalnu metodu koja se koristi za lečenje preponskih kila. Postupak uključuje pravljenje malog reza u preponskoj regiji, tačno iznad područja kile (incizija), kako bi se kroz otvor vratio izbačeni deo organa nazad u trbušnu duplju. Nakon toga, oslabljeni deo preponskog kanala se zatvara a u cilju sprečavanja ponavljanja kile, koristi se sintetička mrežica koja se postavlja u područje kanala kako bi dodatno ojačao trbušni zid. Nakon što se prođe kroz sve ove korake, pristupa se zatvaranju.
Sa druge strane, laparoskopska metoda je minimalno invazivna i zahteva samo nekoliko malih rezova. Ova metoda je često pogodna za žene, jer izaziva manje bola i brži oporavak. Postupak uključuje kreiranje malih rezova u trbušnom zidu, kroz koje se uvode kamera (laparoskop) i instrumenti. Uz pomoć kamere, hirurg pronalazi i vraća organ u trbušnu šupljinu, a zatim postavlja mrežicu koja će ojačati slabu tačku trbušnog zida. Mali rezovi se zašivaju, i procedura se završava. Iako je veoma efikasna, ova procedura nije primenjiva kada su u pitanju kompleksniji slučajevi preponske kile.
Postoperativni oporavak
Oporavak nakon operacije preponske kile kod žena obično traje nekoliko nedelja, a tokom ovog perioda važno je pratiti uputstva lekara kako bi se sprečile komplikacije.
U većini slučajeva, period boravka u bolnici je jedan do dva dana nakon operacije, naročito ako je operacija bila veća ili ako je primenjena opšta anestezija. Bol je sasvim očekivan u prvim danima nakon operacije, a može se efikasno kontrolisati analgeticima.
Preporučuje se da pacijentkinja ustane i počne sa kretanjem što pre kako bi se sprečile komplikacije poput stvaranja krvnih ugrušaka.
Hirurško lečenje preponske kile kod žena je efikasno i obično donosi dobar ishod, s minimalnim rizikom od komplikacija, posebno uz pravilnu pripremu i postoperativnu negu. U zavisnosti od tehnike koja se koristi, oporavak može biti brži ili sporiji, ali većina pacijentkinja se potpuno oporavi u roku od 4 do 6 nedelja.